Để đào gốc cây mai vàng khủng một cách hiệu quả, các nghệ nhân và thợ bứng kiểng cần lưu ý một số điều sau đây.
Đánh giá sức khỏe của cây: Bộ rễ của cây mai vàng thường tập trung ở phần rìa bầu đất và phía chóp của rễ cọc, vì vậy khi đào gốc, ta thường cắt mất 60-70% số rễ. Vì vậy, chỉ nên chọn những cây thực sự khỏe để đào gốc.
Thời điểm đào gốc: Nên đào gốc cây mai vàng vào mùa ngủ đông, khi cây không còn ra tược non và không phát sinh thêm rễ cám. Thời điểm này thường vào khoảng cuối tháng 10 âm lịch, khi khí hậu nóng ẩm và hết mưa, và cũng là thời điểm nhiều loại cây phát triển tốt nhất. Nếu muốn đào gốc vào tháng khác trong năm, ta phải chăm sóc cây đặc biệt hơn và tỉ lệ rủi ro cũng cao hơn.
Nhận định dáng thế của cây mai vàng ở đâu đẹp nhất: Trước khi đào gốc cây mai vàng, ta cần phải xem hết bộ rễ bằng cách hạ từ từ lớp đất mặt bên trên, sử dụng que cứng xôm để tìm vị trí rễ, kết hợp với hướng lượn của thân cây mai, kết hợp với bộ tàng nhánh để xác định mặt chính của cây. Khi nhận định dáng thế, ta cần hình dung thân cây và lựa chọn phương án phù hợp.
Kỹ thuật đào gốc: Sau khi xác định địa điểm đào gốc, ta phải dùng dao rọc cỏ hoặc búa đập cách nhẹ nhàng để loại bỏ lớp đất xung quanh. Sau đó, ta tiến hành cắt từng đoạn rễ một, từ gần gốc đến xa, và lựa chọn các rễ cần giữ lại cho cây. Cần lưu ý, khi cắt rễ, ta không nên cắt quá sâu, chỉ nên cắt ở phần gần gốc để giữ lại nhiều rễ càng tốt.
Sau khi xác định được dáng thế của cây mai, ta có thể bắt đầu đào gốc cây. Trước khi đào, cần chuẩn bị các dụng cụ như cuốc, xẻng, kéo, bàn cưa và một bao nilon để đựng cây khi đã bứng. Nên chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và kiểm tra chúng trước khi bắt đầu để tránh việc bị hỏng hóc khi đào.
Khi đào gốc cây, cần lưu ý không bị đâm vào các rễ chính hoặc bị làm gãy các rễ còn lại. Ta cần cẩn thận hơn ở các vùng rễ cám, nơi có nhiều rễ nhỏ hơn và dễ bị hư hại hơn. Nếu cây có quá nhiều rễ cám, ta cần cắt đi một số rễ để giảm thiểu tổn thất cho cây.
Sau khi đào gốc, cần phải lấy bộ rễ và bọc vào bao nilon để đem về chăm sóc. Trong quá trình đưa cây về, cần phải giữ ẩm cho bộ rễ bằng cách phun nước nhẹ nhàng lên bao nilon.
Sau khi đem về, cần cắt tỉa bớt các rễ, lá và cành không cần thiết để cây có thể phục hồi nhanh chóng và đồng thời giảm thiểu sự mất nước cho cây. Sau đó, cần đặt cây vào chậu mới với đất trồng tốt, đảm bảo cây có đủ không gian để phát triển và bảo vệ cây khỏi ánh nắng mặt trời trực tiếp trong một thời gian.
Cuối cùng, cần chăm sóc gìn giữ trị giá mai vàng cẩn thận, tưới nước đầy đủ và đúng lịch, bón phân định kỳ và cắt tỉa định kỳ để đảm bảo cây luôn khỏe mạnh và phát triển tốt.
Trên đây là những điều cần lưu ý khi đào gốc cây mai vàng. Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho những người yêu thích và chăm sóc cây kiểng.